Geschreven: 15 november 2019

In Nederland was het afgelopen maandag in het grootste deel van het land zwaar bewolkt, waardoor het onmogelijk was bij een sterrenwacht iets van de Mercuriusdoorgang waar te nemen. Gelukkig waren er andere mogelijkheden, zoals met het Solar Dynamics Observatory (SDO), een ruimtesonde die door NASA op 11 februari 2010 werd gelanceerd om de zon te bestuderen en meer te weten te komen over de invloed van de zon op aarde en de ruimte om ons heen.

Natuurlijk was de blik van SDO afgelopen maandag ook op de zon gericht. En dat leverde een paar mooie beelden van de Mercurius­doorgang op die NASA wereldkundig maakte. Op deze foto's is goed te zien hoe klein de binnenste planeet van ons zonnestelsel ten opzichte van de zon is: een piepklein stipje, waarvan er 195 op een rij nodig zijn om de hele middellijn van de zon te bedekken. Het verklaart ook, waarom deze overgang onmogelijk met het blote oog of zelfs met een verrekijker te zien was.

En voor een klein videotje kun je hier klikken.

Mercurius is de kleinste planeet van ons zonnestelsel en iets groter dan onze Maan. Slechts twee keer in de geschiedenis is dit planeetje bezocht. In 1974 door de Mariner-10 en in 2011 door MESSENGER. De derde missie is onderweg en zal de planeet vanaf 2025 bezoeken.

De missie van MARINER-10

Op 30 maart 1974 naderde de Mariner-10 met grote snelheid het mini­planeetje Mercurius. Nog geen dag later had de mens voor het eerst duizenden spectaculaire foto's onder ogen van een onvoorstelbaar droog en kaal landschap, dat nog nooit eerder door enig levend we­zen was aanschouwd. In de dagen daarna werden de beelden bestudeerd en aan elkaar gepuzzeld tot een totaalbeeld van de zonver­lichte zijde van de planeet.

Vier jaar eerder, toen de missie van de Mariner nog in voorberei­ding was, berekende Giuseppe Colombo dat het ruimteschip in een zeer excentrische baan om de zon terecht zou komen met een omloop­tijd van 176 dagen. Dat zijn precies twee Mercuriusjaren! De Mari­ner-10 zou na 176 dagen nog eens in de buurt van Mercurius komen en er zou een tweede kans komen, en een derde....
En op 21 september 1974 vloog de Mariner weer langs Mercurius en opnieuw werden duizenden foto's naar de aarde gezonden. En op 16 maart 1975 scheerde het ruimteschip opnieuw langs de oppervlakte van het planeetje, dit keer op nog geen 300 kilometer afstand.
En weer kwamen er vele foto's. Maar geen nieuwe, want in de tijd dat Mercurius twee rondes om de zon heeft afgelegd, is hij precies drie keer om zijn as gedraaid. Dat betekent, dat iedere keer dat de Ma­riner-10 langs komt, dezelfde zijde van Mercurius door de zon ver­licht wordt en dezelfde bergen, kraters, vlaktes en bekkens aan het mechanische oog van de kamera's wordt getoond.

De Mariner-10 (gelanceerd op 3 november 1973 vanaf Cape Canaveral om 5:45 GMT) heeft precies de helft van Mercurius gefotografeerd voor een bedrag van zo'n kleine 100 miljoen dollar. De andere helft van de planeet zou voorlopig een nog in het duister ge­huld geheim blijven.

De missie van MESSENGER

De tweede reis naar Mercurius was bedoeld om onderzoek te doen vanuit een omloopbaan. Hiervoor werd op 3 augustus 2004 (vanaf Cape Canaveral om 6:16 GMT) de MErcury Surface Space Environment GEochemistry and Ranging, afgekort tot MESSENGER, gelanceerd. Deze naam is overigens heel toepasselijk, omdat de god Mercurius in de Romeinse mythologie de rol van boodschapper (Engels: messenger) van de goden vervulde.

Om het gewicht aan brandstof te beperken was een ingewikkelde reis noodzakelijk, waarbij één extra passage langs de Aarde, twee langs Venus en drie langs Mercurius zelf werden gemaakt, voor de sonde na bijna zeven jaar op 18 maart 2011 in een baan om Mercurius kon komen.
Iedere 24 uur draaide de sonde twee keer rond Mercurius in een excentrische baan variërend van 15.000 tot 200 km. boven het oppervlak van de planeet. Slechts 25 minuten per ronde scheerde de sonde op geringe hoogte boven Mercurius om oververhitting door de weerkaatste warmte te voorkomen.
Door zonnestraling en inwerking van zwaartekracht week de baan langzaam af. De nog resterende brandstof was nodig om in de jaren daarna iedere 88 dagen (1 Mercuriusjaar) kleine koerscorrecties uit te voeren om MESSENGER in de juiste baan te houden.

Onderzoekers maakten opnames van de structuur en samenstelling van de korst, onderzochten geologie, magnetosfeer, atmosfeer en zwaartekrachtveld. Verder werden de opbouw van de planeetkern en de voortdurend in de schaduw liggende noordpool bestudeerd. Zo werd onder andere een 20 jaar oude veronderstelling dat er aan de permanent in de schaduw liggende poolkraters waterijs te vinden zou zijn, bevestigd. Ook werd vastgesteld dat Mercurius een zeer ijle atmosfeer heeft en dat het magnetisch veld van Mercurius sterk onderhevig is aan de invloed van zonnewind.

In april 2015 begon de voorraad brandstof uitgeput te raken. Na de laatste koerscorrectie op 24 april 2015 bedroeg de overgang boven het oppervlak niet meer dan 50 km. In zijn allerlaatste fase van zijn vlucht leverde MESSENGER nog verschillende superscherpe foto's van enkele meters boven het oppervlak en sloeg op 30 april 2015 om 19:26 uur GMT met een snelheid van 14.000 km. per uur in het Shakespearebekken op Mercurius te pletter. Door de inslag ontstond een nieuwe krater van bijna 16 meter doorsnede.

MESSENGER heeft de vooraf geschatte levensduur ruimschoots overschreden. De verwachting was, dat de sonde slechts een jaar zou functioneren, maar uiteindelijk heeft hij in ruim vier jaar meer dan 4000 banen om Mercurius en bijna 8 miljard kilometer afgelegd.
De totale kosten voor ontwikkeling, lancering, volgen en gegevensverwerking bedroegen zo'n 500 miljoen dollar.

De missie van BepiColombo

Intussen is een derde missie naar Mercurius onderweg: BepiColombo, genoemd naar de Italiaanse wiskundige en wetenschappelijk onderzoeker Giuseppe Colombo, beter bekend onder zijn bijnaam Bepi Colombo (1920-1984), die Mercurius gedetailleerd heeft bestudeerd. Dit is een gezamenlijk project van de Europese en Japanse ruimtevaartorganisaties ESA en JAXA.

De lancering heeft plaatsgevonden op 20 oktober 2018 om 1:45 GMT vanaf de lanceerbasis in Kourou in Frans Guyana. De route is vergelijkbaar met die van MESSENGER, alleen zal BepiColombo Mercurius eerst zes keer passeren voor hij in een baan om de planeet komt. De geplande aankomst is op 5 december 2025.

Zodra de sonde in een baan om Mercurius is aangekomen, zal hij zich opsplitsen in twee satellieten, die beide in een baan om Mercurius heen gaan draaien. De ene component gaat de oppervlakte van de planeet in kaart brengen en de andere component gaat onderzoek doen naar het magnetisch veld van Mercurius.
Verder zal BepiColombo zoeken naar water in de vorm van ijs in gebieden die altijd in de schaduw liggen en in tegenstelling tot rest van de planeet erg koud zijn.
Met de verzamelde data wil de ESA proberen meer te weten komen over de geschiedenis van Mercurius en het ontstaan van planeten in het algemeen en planeten dicht bij hun moederster in het bijzonder.

Een reisje naar Mercurius

Stel je voor, je stapt in een ruimteschip om een uitstapje naar Mercurius te maken. Omdat de condities daar totaal anders zijn dan op aarde, raad ik je aan, bij je vertrek je fysieke lichaam maar tijdelijk achter te laten.....

Je komt aan op een planeetje, dat niet veel groter is dan de Maan en uiterlijk ook veel daarop lijkt. Het oppervlak bestaat uit lange rijen ruwe klippen en rotswanden, dorre hooglanden bezaaid met kraters en lavavlakten die egaler zijn. In de verte ligt een reusachtig ringvormig bekken met een middellijn van dik duizend kilometer. Er zijn veel opgedroogde lavastromen te zien en de heuvels en vlakten zijn bedekt met een dikke laag fijn, poederachtig stof. Alles heeft een matte, kwikzilverachtige kleur.

Je zou hier nog niet de helft van je aardse gewicht hebben en meer dan twee keer zo hoog kunnen springen, maar eigenlijk is het maar goed dat je zonder lichaam bent gekomen, want door het ontbreken van een dampkring hier, zou het de verzengende hitte, hoger dan het smeltpunt van lood of tin, nooit kunnen weerstaan. De hoeveelheid ultraviolette straling zou het menselijk organisme totaal vernietigen en door het vacuüm zou het lichaam gewoon exploderen.

Je krijgt hier een compleet ander tijdgevoel, want door de langzame draaiing van deze planeet om zijn as, lijkt de Zon op een vast punt aan de hemel stil te staan. Gemeten in aardse tijd duurt een etmaal hier bijna een half jaar. Omdat de poolas van Mercurius loodrecht op zijn baanvlak staat beschrijft de Zon hier iedere dag exact dezelfde baan langs de hemel. Er zijn dan ook geen seizoenen hier, hoe lang ze ook zouden duren.
Wel is er sprake van een ander fenomeen, dat sterk de aandacht vraagt en wat je eerder zou kunnen beschouwen als seizoenen. De Zon is hier minstens vier tot vijf keer zo groot als op aarde, zelfs als Mercurius op z'n verst van de Zon is verwijderd. Terwijl Mercurius in zijn excentrische baan steeds dichter bij de Zon komt, wordt die groter en groter, tot zelfs twaalf keer zo groot als op aarde. Daardoor loopt de temperatuur hier op tot zo'n 480° C. en ook de lichtsterkte neemt evenredig toe. De bodem weerkaatst het sterke zonlicht echter nauwelijks en lijkt de hitte wel volledig in zich op te zuigen.
Ondanks de felle Zon is de hemel pikzwart en zie je zelfs midden op de dag overal sterren aan het firmament.

Na een maand hier vertoefd te hebben, merk je toch dat de dag voortschrijdt. Langzaam maar zeker begint de Zon de westelijke horizon te naderen en je kan gaan genieten van een prachtige zonsondergang die minstens dertien uur duurt en kan oplopen tot ruim twintig uur, al naar gelang de grootte van de zonneschijf. Direct na zonsondergang begint het flink af te koelen, in de nacht kan het wel 180° gaan vriezen.

Het valt je op, dat de sterren niet twinkelen, zoals thuis en dat ze hier nog veel sterker schijnen, dan in de helderste nachten hoog in de bergen op aarde. Er is er een bij, die opvallend sterk schittert aan de oostelijke horizon. Dat is Venus, net opgekomen en bijna vol, omdat ze hier als buitenplaneet een oppositie met de Zon maakt. Ze is zo helder, omdat haar afstand tot Mercurius nu minimaal is en de hele planeet het zonlicht op Mercurius terugkaatst.

Ook de Aarde is goed zichtbaar en minstens zo helder als wij op aarde Venus zien. Haar warme blauwachtige uitstraling doet je terug verlangen naar huis, of wil je nog een maand of drie in de vrieskou wachten om de Zon weer op te zien komen....?

Geschreven: 18 oktober 2019

Op 11 november vindt aan de hemel een bijzonder verschijnsel plaats: Het kleinste planeetje van ons zonnestelsel trekt dan voor de zon langs. Dit wordt in de astronomie een Mercuriusdoorgang of Mercuriustransit¹ genoemd.
Misschien herinner je je de jaren 2004 en 2012 nog, toen zich begin juni een vergelijkbaar fenomeen voordeed en Venus voor de zon langsging. Dit trok ook buiten astronomische astrologische kringen veel belangstelling. Dat komt onder meer doordat Venusdoorgangen uiterst zeldzaam zijn en slechts 4x per 243 jaar optreden. Zo zullen de volgende Venusdoorgangen pas plaatsvinden in 2117 en 2125.

Mercuriusdoorgangen komen veel vaker voor. Ze vinden plaats om de 3½, 7, 9½, 10 of 13 jaar. Dat komt neer op 13 of 14 doorgangen per eeuw. De laatste was op 9 mei 2016, de eerstvolgende is op 13 november 2032, daarna op 7 november 2039.
Een Mercuriusdoorgang duurt gemiddeld ongeveer 5 uur en kan maximaal 8 uur duren. De kortste Mercuriusdoorgang van de laatste en komende eeuwen was op 11 mei 1937, toen Mercurius 13 minuten lang de zon schampte.
Anders dan de Venusdoorgang, die met behulp van een eclipsbril te zien was op het zonneoppervlak, is de snelste planeet van ons zonnestelsel te klein om met het blote oog waargenomen te kunnen worden. Met een kleine telescoop is het wel mogelijk, maar dat vraagt wel speciale bescherming voor de ogen. Bovendien kan een Mercuriusdoorgang gemakkelijk worden verward met een zonnevlek. Wie toch moeite wil doen dit fenomeen te zien, kan het best bij een sterrenwacht informeren.

Waarom en hoe komt een Mercuriusdoorgang tot stand?

Mercurius loopt in gemiddeld 116 dagen een keer rond de zon. Twee keer in die periode maakt hij een conjunctie met de zon. Eén keer als hij van de aarde uitgezien achter de zon langs trekt - dit noemen we een bovenconjunctie, de andere keer als hij in de benedenconjunctie vóór de zon langs trekt. Een Mercuriusdoorgang kan dus alleen maar plaatsvinden tijdens een benedenconjunctie. Vanuit de aarde gezien loopt Mercurius dan altijd retrograde.
Maar lang niet elke benedenconjunctie is ook een doorgang. Dat komt omdat Mercurius bij deze conjunctie meestal net onder of net boven de zon staat, want zijn baan maakt een helling van ongeveer 7° ten opzichte van de aardbaan. Alleen als de aarde in zijn omloop op of heel dichtbij een van de kruispunten met de baan van Mercurius (de zogeheten Mercuriusknopen) is, kan het verschijnsel zich voordoen. De Mercuriusknopen liggen momenteel op 18°25' stier en schorpioen. De aarde is daar alleen in mei en november en een Mercuriusdoorgang kan alleen plaatsvinden tussen 7 en 11 mei of tussen de 7 en 15 november, omdat alleen dan Mercurius precies tussen aarde en zon in kan staan.
De komende Mercuriusdoorgang van 11 november 2019 is op 19° schorpioen.
De conjunctie is exact om 16:20 uur Midden-Europese tijd.

Vergelijk het maar met een zons- of maansverduistering, die alleen maar kan plaatsvinden als de zon in de buurt van de Maansknopenas staat. Dat is 2x per jaar. Deze Maansknopenas beweegt gestaag achterwaarts door de dierenriem, waardoor elke volgende verduistering steeds iets minder dan een half jaar verder valt. De Knopenas van Mercurius beweegt ook, maar niet meer dan ongeveer 1° per eeuw.

Wat is de betekenis van een Mercuriusdoorgang?

Laten we daarvoor eerst eens kijken naar de relatie tussen Zon en Mercurius. Mercurius beschrijft beweging, uitwisseling en verandering op lichamelijk, emotioneel, mentaal en spiritueel niveau, zowel innerlijk als uiterlijk. Mercurius is de nauwste medewerker van de Zon (vergelijk Maan en Aarde). Hij gaat achter zijn rug om en ook er dwars tegenin. Mercurius is dienaar van een heer en heeft toegang tot alle niveaus: godenwereld, mensenwereld en onderwereld. Hij kan zich zelfs onzichtbaar maken.
Vanuit het centrum van ons zonnestelsel gezien, is Mercurius de eerste planeet die om de Zon draait. Je zou kunnen zeggen dat hij de eerste nuancering aanbrengt in de ongedifferentieerde zonne-energie die door de ruimte straalt. Mercurius kanaliseert deze energie en zijn rol is die van bemiddelaar.
In de mythologie is hij de bode der goden: hij is de boodschapper van de overige planeten. In naam van de overige planeten functioneert hij als het schakelpaneel van een telefooncentrale. Als hij goed functioneert legt hij de juiste verbindingen en geeft hij de juiste boodschappen door.

Mercurius is tevens boodschapper van het onbewuste. Hij is zowel rationeel als irrationeel, overeenkomstig de verschillende functies van de beide hersenhelften. De linker wordt geassocieerd met de logische, abstracte, mannelijke functie van ons denken; de rechter met de creatieve, intuïtieve, vrouwelijke functie.
Als wij spreken, doen we telkens uitspraken over onszelf en onze relatie met de dingen om ons heen. Mercurius verraadt de kleinste vergissing van de psyche: dit zijn de boodschappen van het onbewuste. Hij wordt zichtbaar in de verspreking, het stopwoordje of de tic.

De relatie tussen de Zon en Mercurius kan beschreven worden in de verhouding koning - dienaar, meester - leerling, dokter - assistente, leraar - leerling, baas - knecht, ouder - kind, de grote versus de kleine.
Mercurius vervult een belangrijke functie, omdat hij een boodschapper is van het ego. Hij draagt belangrijke principes van de essentie uit. Hij is niet het ego zelf, maar de bemiddelaar ervan; hij is niet het wereldbeeld zelf, maar zijn vertegenwoordiger.
Met zijn energie geven we ons diepste wezen handen en voeten en zijn we in staat wat we willen, denken en voelen tot uitdrukking te brengen. De symboliek van deze boodschapperfunctie vinden we onder meer terug in het feit dat, van de Aarde uit gezien Mercurius nooit verder dan 28° van de Zon verwijderd is. Dat is minder dan een heel dierenriemteken en we vinden Mercurius in de horoscoop dan ook altijd of in hetzelfde teken dan de Zon, of in het teken ervoor of dat erna. In mijn Mercuriusreader ga ik uitgebreid op de betekenis van hetzelfde of een verschillend teken van Zon en Mercurius in.

De retrograde Mercurius

De retrograde fase van Mercurius, die plaatsvindt als Mercurius zich tussen de Zon en de Aarde in beweegt, kunnen we beschouwen als een heroriëntatie op bepaalde ideeën, voorstellingen, opvattingen, normen en waarden. In het grensgebied tussen het oude vertrouwde en het nieuwe en vernieuwde ligt de mogelijkheid in contact te komen met onbewuste kennis en wijsheid. Omdat deze op voor ons vaak onvoorspelbare tijdstippen en onberedeneerbare manieren naar de oppervlakte borrelt, wordt deze informatie ook vaak over het hoofd gezien of blijft onbegrepen. Als we ons daarvoor kunnen openstellen, hebben we toegang tot een van onze intelligentste bronnen, onze intuïtie.

In de retrograde Mercurius-Zon-conjunctie kom je elkaar tegen en kan het flink botsen. Er kunnen confrontaties plaatsvinden, kortsluiting ontstaan en je wordt onmiddellijk afgerekend op je handelen. Als Mercurius in deze fase van zijn cyclus zit, zijn het vaak drukke, hectische en chaotische dagen. Alles moet snel en er is geen tijd voor overleg. Deze fase vraagt om slagvaardigheid, beslissingen moeten vaak overhaast worden genomen en consequenties direct worden getrokken. Hier kom je ook dingen uit het verleden tegen, waarmee moet worden afgerekend. Vooral als eerdere signalen zijn genegeerd, kunnen dingen onverwachts gebeuren en onontkoombaar zijn.

Mensen met hun Mercurius in deze positie bevinden zich vaak in acute, pikante situaties, waarin snel reageren en handelen noodzakelijk is. Ze zijn meestal behoorlijk stressbestendig en kunnen goed improviseren. Het zijn vaak echte 'op het laatste moment'-types en kortetermijndenkers. Zij draaien er ook vaak voor op, een slechtnieuwsboodschap over te brengen en voelen als eerste de gevolgen van fouten die eerder zijn gemaakt. Ze komen vaak terecht in nu-of-nooit-situaties en hebben geen tijd om te reflecteren. Ze werken het best onder druk of met een deadline. Ze kunnen echter ook zo sterk geëngageerd zijn, dat ze niet goed afstand kunnen nemen. Voor anderen kunnen ze in schijnbaar uitzichtloze situaties de laatste hoop zijn. Hun handelen is vaak impulsief en intuïtief, of gewoon automatisch, uit ervaring.
In de kranten vind je rond deze Mercuriusfase veel koppen die te maken hebben met con­fron­tatie, paniek, kortsluiting, snelle actie, maar ook met slagvaardigheid, adequaat ingrijpen of rekenschap (moeten) afleggen.

Kanaal voor creatieve scheppingskracht

Tijdens de benedenconjunctie staat Mercurius het dichtst bij de Aarde en de zonnestralen worden via Mercurius naar de Aarde doorgegeven. Mercurius is a.h.w. een kanaal waardoor de zonnekracht naar de Aarde stroomt. Symbolisch is dit, vergelijkbaar met Nieuwe Maan het begin van een nieuwe cyclus, een cyclus die gemeten wordt tussen twee benedenconjuncties. Geocentrisch is Mercurius dan retrograde, vanuit Mercurius gezien is de Aarde retrograde.
Opvallend, dat Mercurius - van de Aarde uit gezien - tégen de richting van de Zon in beweegt, terwijl hij op dat moment de zonnekracht het sterkst doorgeeft. De pure zonnekracht of levenskracht wordt nu door het kanaal van Mercurius gekleurd als creatieve geestkracht naar de Aarde geleid. De retrograde lopende Aarde is op dit moment zeer ontvankelijk voor deze doelgerichte, mentale energie. Het wordt a.h.w. direct naar binnen geleid. De mens die zulke sterke geestelijke impulsen (zoals bv. nieuwe ideeën, helderheid van geest, ingevingen, inspiratie, intuïtie) binnen laat komen, wordt vaak tegelijkertijd in verwarring gebracht, omdat ze meestal rebelleren tegen de bestaande gedachtepatronen, gangbare denkkaders en het instinctieve rationele denken. De ontwikkeling van de geest lijkt in eerste instantie wel tégen de natuurlijke levensstromen in te gaan. Pas als de mens het zwaartepunt van zijn aandacht weet te verleggen van zijn instinctieve, in vaste lijnen en bestaande kaders denken naar creativiteit en inspiratie in zijn denken, dan zal de verwarring ver­dwijnen en plaats maken voor het creatief vermogen van de geest.

In de tijd van een Mercuriusdoorgang werkt dit Mercuriuskanaal extra krachtig als een versterkende lens, die de levens- en scheppingskracht van de Zon uitvergroot en het mogelijk maakt deze creatieve inspiratie op alle zijnsniveaus - lichaam, ziel en geest - die Mercurius symbolisch in zich verenigt te ervaren. Het is een moment waarin zich de 'goddelijke kracht van de schepping' (Rudhyar) openbaart en met behulp van Mercurius voelbaar en ervaarbaar wordt. Zo kan een Mercuriusdoorgang een heilig moment worden, een ervaring van verbondenheid met het kosmisch bewustzijn.

Maar het is ook mogelijk dat zo'n sterke kanalisering van zonne-energie teveel is en ons zenuwstelstelsel, dat onder de heerschappij van Mercurius (en Uranus) valt, overbelast raakt. Het gevolg is dan dat we tijdens de doorgang onrustig en nerveus worden, prikkelbaar en gestrest raken en overgevoelig kunnen reageren op dingen die op ons af komen. Dat kan vooral gebeuren als we niet goed gegrond zijn. Tegelijkertijd is er maar weinig voor nodig om bepaalde processen te activeren die te maken hebben met het tot uitdrukking brengen van ons diepste wezen. Mercurius representeert symbolisch ook de sushamna, het fijnstoffelijke zenuwkanaal in onze wervelkolom dat de stuitchakra met de kruinchakra verbindt, het kanaal waardoor ook de kundalini-energie opstijgt. Samen met de ernaast gelegen ida en pingala vormt dit drietal het belangrijkste energiesysteem van de mens. Het herinnert aan de Caduceus of Hermesstaf, die door twee slangen wordt omwonden en als medisch symbool bekend is, al gaat het tegenwoordige gebruik ervan voorbij aan de dieperliggende archetypische betekenis van eenheid en heelheid. Mercurius, bij de Grieken Hermes, kreeg deze staf van de zonnegod Apollo.

Wie in de gelegenheid is op 11 november in de middag zich even terug te trekken voor een meditatie, zou na verloop van tijd een soort pulseren of vibreren langs het ruggenmergkanaal kunnen ervaren. Ook zou een soort lichtvlek voor het zogeheten 'derde oog' ervaren kunnen worden. En voor wie regelmatig yoga, qi-gong of tai chi beoefent, kan een verhoogde energie waarneembaar zijn.

Een wispelturige geest en verhoogde intuïtie

De Mercuriusdoorgang leidt hoe dan ook tot een verhoogde sensitiviteit en ongemerkt kunnen we dingen die gezegd worden gemakkelijk op onszelf betrekken en daardoor snel overprikkeld of geïrriteerd reageren. Het is op deze dag af te raden belangrijke beslissingen te nemen, want ons beoordelingsvermogen is niet erg sterk. We nemen eerder intuïtief waar en kunnen dat wat zich aandient razendsnel inschatten en ook zomaar inzichten krijgen in de diepere beweegredenen achter ons doen en laten. Onze geest zal wellicht levendig zijn, maar kan ook onrustig of chaotisch  zijn. Gedachten volgen elkaar in snel tempo op en het is lastig om te focussen en met de aandacht bij één ding te blijven.
Maar als we onze gedachten enigszins tot rust kunnen brengen en weten te richten op iets dat ons bezighoudt, kan de gedachtestroom ook gaan werken als een krachtige laserstraal. En daarmee zijn we in staat haarscherp te analyseren, een complexe stand van zaken te doorgronden en samenhangen en verbanden te zien die tot dan toe verborgen waren en onder normale omstandigheden moeilijk toegankelijk zijn. Met de nodige rust in onze geest kunnen we op de energie van deze doorgang resoneren en ons openstellen voor de intuïtieve en creatieve impulsen, onverwachte ingevingen of belangrijke inzichten die in deze uren besloten liggen.
Op spiritueel niveau is dit het moment om 'het licht te zien', een 'goddelijke' ervaring te hebben, een moment van diep geluk of totaal één-zijn met jezelf te ervaren.

Een belangrijk thema van deze dag is dus communicatie en informatieoverdracht. Dat is altijd wel zo bij een Zon-Mercurius-conjunctie, maar wat een doorgang onderscheidt van een gewone conjunctie, is dat hij markanter is en veel intensiever is, zowel in positieve als in negatieve zin. Zo kan hij nog meer onrust, chaos en wanorde veroorzaken, maar ook een enorme mentale kracht op gang brengen.

Een niet te onderschatten kracht is die van het gesproken woord. Daarom is het raadzaam deze dag goed op je woorden te letten: aan de ene kant wat je zegt en hoe je jezelf uitdrukt, aan de andere kant hoe uitspraken van anderen op jou kunnen inwerken. Woorden leiden sneller dan we soms doorhebben tot realisatie.
Vele esoterische en spirituele stromingen zijn bekend met de kracht van het woord. In de bijbel was 'in den beginne' het woord en zijn 'alle dingen door het woord geworden en zonder dit is niets geworden wat het is'. De kabbala ontstond als de mystieke leer van 'hen die weten', 'zij die de geheimen van de taal kennen'.
De oude Grieken kenden het orakel als intermediair tussen de mensen en hun goden. De Chinezen gebruikten de I Tjing en de oude Germanen hadden de Runen die de verborgen kennis belichaamden. Ook kennen veel culturen de mantra, waarvan de kracht in de herhaling zit. De moderne consumptiemaatschappij maakt hier ook gebruik van: als je een boodschap maar vaak en lang genoeg herhaalt, wordt hij vanzelf onderdeel van je dagelijkse realiteit.
De moderne tijd kent helderzienden, waarzeggers, mediums, astrologen, kaartleggers en pendelaars die bemiddelen tussen de voor de leek ontoegankelijke wereld van de universele kennis en de mens die op zoek is naar antwoorden op zijn levensvragen. Ook al is de kracht van het woord voor niet-ingewijden versluierd, juist op een dag als deze kunnen we een vleugje ervan gewaarworden, wat het betekent als woorden werkelijkheid worden.

'Nieuwe Mercurius'horoscoop

Bekend zijn de Nieuwe-Maanshoroscopen, die berekend worden voor het moment dat Zon en Maan vanuit de aarde gezien op een lijn staan. De Nieuwe-Maanshoroscoop geeft informatie over de komende Maancyclus.
Op dezelfde manier kunnen we denken aan een Nieuwe-Mercuriushoroscoop. Als we voor het berekenen van deze horoscoop hetzelfde uitgangspunt nemen als bij de Nieuwe-Maanshoroscoop, dan maken we de horoscoop voor het moment van de conjunctie tussen Zon en Mercurius. Mercurius staat van de aarde uit gezien echter twee keer in zijn cyclus op één lijn met de Zon, in de bovenconjunctie en in de benedenconjunctie.
Hoewel ik in de beschrijving van de Mercuriuscyclus gesuggereerd heb dat de cyclus begint bij de bovenconjunctie, is er ook veel voor te zeggen de benedenconjunctie als begin van de cyclus, dus als ‘Nieuwe Mercurius’ te beschouwen. In de benedenconjunctie staat Mercurius immers tussen de aarde en de zon in en is hij onzichtbaar. Mercurius is 'vol' halverwege de cyclus in de bovenconjunctie. We kunnen hem dan weliswaar niet met het blote oog zien, omdat hij in dezelfde richting als de zon staat, maar hij is vol, omdat hij maximaal wordt belicht door de zon. Zie onderstaande figuur. Precies hetzelfde geldt voor de Maanfasen.

We zouden voor deze Mercuriusstand een horoscoop kunnen berekenen voor de plaats waarvoor je de horoscoop wilt laten gelden (zie kader hierboven). De horoscoop geeft dan informatie over Mercuriusthema’s van de komende Mercuriuscyclus, die ongeveer vier maanden duurt tot de volgende benedenconjunctie of 13 jaar tot de volgende Mercuriusdoorgang.
Opvallend aan deze horoscoop is dat de Zon-Mercurius-conjunctie alleen aspecten maakt met langzame, onpersoonlijke planeten: een driehoek met Neptunus in het eigen teken vissen en een sextiel met Saturnus in het eigen teken steenbok en met de heerser van de conjunctie zelf, Pluto, eveneens in steenbok. Dit wijst op een sterk collectieve en maatschappelijke werking.
Voor Nederland en vrijwel geheel Midden en West-Europa valt de doorgangsconjunctie in het 7e huis, hetgeen erop wist dat de effecten van de cocnjuctie vooral merkbaar zullen zijn in de interactie tussen het collectief (de regering, organisaties, maatschappelijke instellingen) en de individuele burger. De Maan-Uranus-conjunctie op de Ascendant geldt uitsluitend voor Nederland, het oosten van Frankrijk en het westen van Zwitseland en Italië. Dit kan een aanwijzing zijn voor veel emotionele onrust als gevolg van de thema's en actie die tijdens de doorgaan plaatsvinden.

De horoscoop van de Mercuriusdoorgang op 11-11-2019
om 16:20 MET voor Midden-Nederland.

________________________________
¹ Er zijn verschillende termen in omloop die aangeven dat twee hemellichamen voor elkaar langs bewegen: bedekking, doorgang, transit. Astronomen gebruiken voor het bedoelde verschijnsel veelal de term 'transit'. Om verwarring met de astrologische term transit te voorkomen, gebruik ik in dit artikel alleen de term 'doorgang'.
² Uitgebreide informatie hierover vind je op:
https://www.astronomie.de/das-sonnensystem/die-sonne/transit-vor-der-sonne/merkur-und-venustransit
Een aanschouwelijke uitleg over de Mercuriusdoorgang kun je zien op:
https://www.youtube.com/watch?v=JqFFJ6zdECw 
Een animatie kun je zien op:
https://www.fourmilab.ch/documents/canon_transits/movies/a26982532.gif

Reageren? Dat kan hieronder.

Geschreven: 11 augustus 2019

Op 24 augustus begint een nieuwe Venus-Mars-cyclus in maagd. Het is de derde achtereenvolgende van dit paar die in dit teken begint. De eerste daarvan was op 3 november 2015 op 24°02' maagd en de cyclus die nu tot een eind komt, begon op 5 oktober 2017 op 19°13' maagd.
De horoscoop hiernaast is die van de komende Venus-Mars-conjunctie op 24 augustus om 19:04 onze tijd, die valt op 4°07' maagd. Deze horoscoop is berekend voor Naarden, waar Pluto precies op de Ascendant staat.
De lijn waar Pluto zich op de AC bevindt, loopt van West-Groningen via West-Flevoland naar Oost-Zeeland.
Ten oosten daarvan valt Pluto in 12 , ten westen in 1.

Met Venus als planeet van het vrouwelijke en Mars als die van het mannelijke principe mogen we bij een conjunctie thema's verwachten die te maken hebben met man-vrouwrelaties, met gelijkwaardigheid en gelijkheid tussen de seksen of met de integratie van vrouwen en/of mannen, dan wel een streven naar balans tussen vrouwelijke en mannelijke energie in de maatschappij.

Tijdens de eerste cyclus in maagd werd er in Nederland volop gediscussieerd over meer vrouwen in de top, over het glazen plafond en ongelijkheid in salariëring. In de nieuwjaarsnacht werden in Keulen talloze vrouwen aangerand en beroofd door voornamelijk Afrikaanse asielzoekers, in Afghanistan werden binnen een week onder het oog van de wereldpers twee vrouwen gestenigd wegens vermeend overspel, liet de Chinese vrouwenrechtenorganisatie Women's Voice weten dat driekwart van de Chinese vrouwen ontevreden is over de positie en rechten van de vrouw in China, kreeg de paus een brief van een Chileense vrouw waarin zij gedetailleerd beschreef hoe meervoudig seksueel misbruik door de top van de kardinalen en bisschoppen in de doofpot werd gestopt en deed Trump in de aanloop naar zijn verkiezing zijn beruchte 'grab them by the pussy'-uitspraak.
Dit is maar een kleine greep uit de stroom van berichten die in enkele weken tijd het nieuws haalden.
Stof genoeg om meer bewustzijn te creëren over de man-vrouwverhoudingen in de wereld.

Als we kijken naar de afgelopen cyclus, kunnen we constateren dat deze het nodige stof heeft doen opwaaien. Direct aan het begin van deze cyclus begon de MeToo-beweging, als gevolg van de beschuldigingen van seksueel misbruik die door de actrice Ashley Judd en andere vrouwen publiekelijk werden geuit aan het adres van regisseur Harvey Weinstein, en die op de dag van de conjunctie in een artikel in de New York Times werden gepubliceerd.
Nog geen week later was de #MeToo geboren en binnen enkele dagen waren er meer dan honderdduizend reacties op Twitter en Facebook. Niet verwonderlijk, want de horoscoop van deze conjunctie laat een oppositie met Chiron en een vierkant naar Saturnus in het Zwarte Maangebied zien. Van de Zwarte Maan, ook wel Lilith genoemd, is bekend dat zij taboethema's naar de oppervlakte brengt en van Chiron weten we dat hij te maken heeft met oud zeer. Niet verwonderlijk dus, dat in de eerste maanden na de conjunctie dan ook uitvoerig bericht, gediscussieerd en gestreden werd over seksueel geweld tegen vrouwen, seksuele normen en waarden, de positie van de vrouw in gevestigde maatschappelijke structuren, machtsmisbruik en discriminatie ten opzichte van vrouwen en vrouwenrechten.

Bij het begin van de nieuwe Venus-Mars-cyclus zou het debat over vrouwenrechten en gelijkheid van geslachten heel goed opnieuw kunnen oplaaien. Het thema is te belangrijk en dringend om zomaar uit de openbare discussies te verdwijnen. Terwijl de voorgaande cycli meer het accent hadden om bewustzijn over allerlei misstanden rond deze thema's te creëren, ziet het er naar uit dat in de komende cyclus het accent zal verschuiven naar concrete stappen tot werkelijke veranderingen die meer garanties bieden voor gelijkheid en aanpak van misstanden.

Dit wordt in de horoscoop van de komende Venus-Mars-cyclus in de eerste plaats zichtbaar in de conjunctie van Venus en Mars met de Zon, die er op duidt dat er bewustzijn (nodig) is over de thema's die met Venus en Mars samenhangen. Daarnaast speelt Uranus een belangrijke rol, omdat het verder de enige verbinding is met de Venus-Mars-conjunctie.

In deze horoscoop is het aarde-element sterk bezet. Naast Venus, Mars en de Zon in maagd en Uranus in stier, vinden we ook de Zuidknoop, Saturnus en Pluto in steenbok en - voor Zuid-Scandinavië en de hele kustlijn van West-Europa - ook de Ascendant. Dit geeft aan dat de noodzakelijke veranderingen niet alleen besproken en bediscussieerd worden, maar dat er ook potentie is om deze in daden om te zetten: De steenbokkant met Pluto op de Ascendant wil resultaat en fundamentele veranderingen en transformatie tot stand brengen, Uranus in stier wil dat veranderingen realistisch en praktisch haalbaar zijn en de maagdbezetting zorgt ervoor dat de ingezette veranderingen geen hoogdravende ideeën of een ver-van-mijn-bed-show zijn, maar passen en efficiënt stapje voor stapje geïntegreerd worden in het leven van alledag.

Wat een prachtige en positieve duiding van dit horoscooppotentiaal. Wat we wel en niet doen met dit gegeven, staat natuurlijk niet in de horoscoop. Als we als maatschappij echt verandering willen in de rolverhoudingen tussen man en vrouw, dan zouden er in de komende twee jaar belangrijke stappen kunnen worden gezet. Maar helaas is de werkelijkheid meestal anders. Het is te gemakkelijk om te denken, dat het invoeren van wetgeving direct zal leiden tot maatschappelijke verandering, omdat verandering in het bewustzijn en de instelling en houding van mensen veel meer tijd nodig heeft.

De oppositie met Chiron uit de vorige cyclus is nu een in­conjunct, wat erop kan duiden dat er veel onbegrip bestaat over gelijke rechten tussen man en vrouw of over seksuele misstanden en onvermogen hiermee om te gaan. Ook Uranus is net retrograde gaan lopen, waardoor de gerichtheid meer naar binnen gericht is en we onszelf de vraag kunnen stellen: "Wat moet er bij mij veranderen?" Genoeg te doen nog, dus!
Aangezien maagd ook te maken heeft met dienstbaarheid, gezondheid, zorg en verzorging, ligt het voor de hand dat ook deze thema's naar voren zullen komen. En ze zijn al actueel: de bekostiging van de gezondheidszorg, de afbraak van ouderenzorg, problemen in de jeugdzorg, een tekort aan verplegend personeel, failliete ziekenhuizen, enz.

De tekens van het aarde-element hebben ook te maken met vaardigheden in werk en beroep. Dat zou erop kunnen wijzen dat de discussie over de gelijkstelling van man en vrouw met name in werksituaties wordt gevoerd en er vooruitgang kan worden geboekt bijvoorbeeld over meer vrouwen in topfuncties of gelijke beloning van mannen en vrouwen. In combinatie met zorg zou ook de mogelijkheden voor mannen om in deeltijd te werken en daardoor meer tijd voor hun kinderen beschikbaar hebben verruimd kunnen  worden.

Ook in onze eigen persoonlijk relaties kan de komende Venus-Mars-conjunctie een frisse wind brengen, als Uranus daar de nodige impulsen geeft. En er is waarschijnlijk helemaal niet zoveel voor nodig. Kleine aanpassingen of veranderingen kunnen langdurige effecten hebben, als ze ons uit vastgelegde rolpatronen of vervelende niet meer passende routines halen.
Behalve bewustzijn als eerste stap is daarvoor ook een andere instelling nodig. Dit geldt zowel voor mannen als vrouwen. Dit proces is volop in ontwikkeling en krijgt bij iedere volgende Venus-Mars-conjunctie nieuwe impulsen.

De Australische psycholoog en psychotherapeut Steve Biddulph¹ heeft een model ontwikkeld voor een mannelijkheid die niet alleen gestoeld is op succes, kracht en prestaties, maar waarin tegelijkertijd ook zachtheid, zorg en samenwerking, eigenschappen die traditioneel aan vrouwen worden toegeschreven, belangrijke elementen zijn.
Om dit te bereiken bespreekt hij op een praktische en persoonlijke manier een zevental thema's en geeft aanwijzingen hoe we daar als man anders mee om kunnen gaan. De belangrijkste conclusies zijn:

• kom met je vader in het reine
• ontdek en leef de 'heilige' dimensie van seks
• beschouw je partner als gelijkwaardig
• wees actief betrokken bij de opvoeding van je kinderen
• leer ware mannenvriendschappen te ontwikkelen
• zoek werk waar je je met hart en ziel mee kunt verbinden
• jouw binnenleven heeft mannelijke spiritualiteit nodig

Een vergelijkbaar lijstje van aandachts- en leerpunten voor vrouwen zou er zo uit kunnen zien:

• leer irritatie, boosheid en woede waar te nemen en te uiten
• zeg 'ja' als je ja bedoelt en zeg 'nee' als je nee bedoelt
• accepteer dat je het niet iedereen naar de zin kunt maken
• heb de moed je eigen weg te gaan, ook als je weerstand tegenkomt
• wees geen supervrouw en put jezelf niet uit
• leef in overeenstemming met je eigen ritmes
• jouw binnenleven heeft vrouwelijke spiritualiteit nodig

Dit zijn punten die voor velen allang bekend en vertrouwd zijn. Om ze ons echt eigen te maken, is het belangrijk dat we als man onze innerlijke vrouwelijke kwaliteiten en als vrouw onze innerlijke mannelijke kwaliteiten aanspreken. Deze tegengeslachtelijke innerlijke kwaliteiten zijn eigenschappen die over het algemeen minder makkelijk toegankelijk zijn en worden in de psychologie, met name als ze ook als schaduwkanten werken ook animus en anima genoemd.
Daarvoor is het goed eens te kijken wat voor kwaliteiten dat eigenlijk zijn.

Venus: Het vermogen waar te nemen wat goed voor ons is
Mars: Het vermogen om dat te doen wat goed voor ons is

Wat goed voor ons is, geldt in alle betekenissen: smaakvol, verteerbaar, voedend, gezond, stimulerend, opbouwend, genezend en het kan betrekking hebben op voeding, kleuren, vormen, klanken, geuren, omgeving en vanzelfsprekend ook op mensen.
Vervelend genoeg is deze kwaliteit bij veel mensen op jonge leeftijd al vervormd of verleerd. Uranus, de vader van Venus, leert ons de individualiteit en eigenheid van ieder mens te respecteren. Zijn dochter Venus kan gebruikt worden om te ontdekken wat in overeenstemming is met onze natuur. Wat voor de een goed en passend is, kan voor een ander schadelijk zijn.
Mars heeft het vermogen om uit te gaan van onszelf, voor onszelf op te komen en onze eigen weg te gaan.
Als dit alleen maar gebeurt vanuit eigenbelang, moeten we ons afvragen wie hier op den duur werkelijk mee gediend is en is het risico groot anderen te beschadigen. Wat hier van belang is, dat we dat doen op een manier die rekening houdt met anderen en respect heeft voor wat er al is.
Als kind zijn we volgestopt met normen en waarden, vaak tegen onze eigen individuele natuur in. Als gevolg daarvan kan Venus haar functie, te bepalen wat voor ons persoonlijk wel en niet goed is, niet meer goed vervullen en heeft Mars de neiging zich te pas en onpas overal tegen af te zetten.

Venus: Het vermogen te kiezen en de juiste maat te vinden
Mars: Het vermogen te kiezen en de verantwoordelijkheid voor de keuze te dragen

Het maken van keuzes is voor Venus en Mars verschillend. Bij Mars gaat het om of-of keuzes: ja zeggen tegen het ene betekent tegelijkertijd nee zeggen tegen het andere.
Bij Venus gaat het om het kiezen uit wat voorhanden is en daarvan zoveel nemen als ons goed lijkt. De Mars-keuze scheidt en is vergelijkbaar met een splitsing in de weg: je kunt onmogelijk beide wegen tegelijkertijd bewandelen. Wat de juiste keuze is, hangt niet alleen af van het doel, maar houdt ook rekening met de gevolgen van de keuze.
Bij de Venus-keuze kun je je een buffet voorstellen: er staan verschillende gerechten, je loopt er langs en kiest wat er goed uitziet, wat lekker ruikt of waarvan je weet dat het lekker smaakt. Wat er uiteindelijk op ons bord ligt, in welke hoeveelheid en combinatie is een vrije keus. Hetzelfde geldt voor de mensen met wie we onze tijd doorbrengen. Als we op deze manier naar onze relaties kijken, dan zul je vele normen, waarden en oordelen tegenkomen.

Venus: Het vermogen tot een juiste balans tussen geven en nemen
Mars: Het vermogen je energie te investeren in anderen

Geven en nemen horen in balans te zijn. Dat betekent niet dat alles precies met elkaar verrekend moet worden, want een duur cadeau kan weinig betekenen, terwijl een klein gebaar een grote waarde kan hebben.
Als we iets voor een ander doen, gebruiken we onze eigen energie om iets te bereiken dat de ander zelf niet kan of wil. Wat de beweegredenen ook mogen zijn, er is sprake van een - al dan niet tijdelijke - relatie, waarbij de een afhankelijk is van de ander, tot het beoogde doel is bereikt. Er is nu een energetische onbalans ontstaan, die op een of andere manier vereffend dient te worden. Dit kan met geld, een geschenk, met een wederdienst of met een uiting van dank en waardering, maar als dit niet gebeurt is de balans tussen geven en nemen niet hersteld en dit gaat meestal ten koste van de gelijkwaardigheid in de relatie.
Als in een relatie de een alleen maar geeft en de ander alleen neemt, dan ontstaat er onbalans. De ontvangende verliest paradoxaal genoeg aan kracht, terwijl de gevende steeds meer macht krijgt. Soms stellen mensen die ruimhartig denken te geven vast, dat hun gaven niet gewaardeerd worden en de ontvanger zich terugtrekt. Met een geschenk scheppen we een verbinding, zodra de ander het aanneemt. Schenken zou een aanbod moeten zijn, dat een ander in vrijheid kan aannemen of afwijzen.

Venus: Het vermogen aan- en op te nemen
Mars: Het vermogen tot actie en resultaten te delen

Venus gaat ook over het in-bezit-nemen en het zich-eigen-maken. Als we in staat zijn iets geheel aan- in- of op te nemen en het te assimileren, kunnen we het gebruiken. Dat klinkt logisch, maar het heeft ook consequenties. Want als we iets aannemen, tot ons nemen, verbinden we ons ermee en ontstaat er een energetische verbinding met degene die geeft. Dat kan aangenaam en wenselijk zijn, maar als dit onbewust gebeurt, kunnen de gevolgen ook minder leuk zijn. Er is dan geen sprake van vreugde of genot, maar we moeten ons van dat wat we binnen hebben gehaald moeizaam weer bevrijden. Dit geldt voor alles wat we aannemen en tot ons nemen, ook het niet tastbare zoals gedachtes, gevoelens, aanbiedingen, toezeggingen, beloftes. Deze kunnen iets goeds teweegbrengen, ons energie geven en sterker maken, mits ze in overeenstemming zijn met onze natuur, maar ze kunnen ons ook belasten, ondermijnen, verzwakken als ze niet bij ons passen of beladen zijn met ongewenste bijbedoelingen, druk of dwang.
Als we iets willen bereiken, moeten we daarvoor in actie komen. Mars is in staat te beginnen, ook als we nog niet helder hebben hoe het resultaat eruit gaat zien. Mars heeft ook het vermogen om vol te houden en door te zetten, als er ergens moeilijkheden opduiken, want een sterke innerlijke drijfveer van Mars is, om resultaat te behalen. Als we met onze Marskracht uiteindelijk iets hebben bereikt, dan willen we dat ook graag delen. We kunnen laten zien, welke prestatie we hebben geleverd en met de geoogste lof en waardering ons ego voeden. We zijn de moeite waard!
Als we iets van onszelf geven, ongeacht of het gaat om iets materieels, om een dienst of om gedachtes, gevoelens, voorstellen of beloftes. Het is belangrijk dat we ons ervan bewust zijn, met welke intenties we dat doen. Het is goed als we geven uit liefde, maar er zijn vele verstrikkingen die op de loer liggen: we kunnen ook geven, om ons ego op te vijzelen, om iets terug te krijgen, om een schuld te vereffenen of juist te creëren of om van iets af te komen, wat we zelf niet willen hebben. We moeten ons realiseren dat elk geven een energetische verbinding schept, die positieve of negatieve consequenties kan hebben.

Venus: Het vermogen tot aantrekken en in beweging brengen
Mars: Het vermogen tot afscheiden en in beweging brengen

De aantrekkingskracht van Venus wordt vaak in verband gebracht met verleiding. Deze eigenschap wordt enerzijds bewonderd, met name bij goed uitziende, mooie vrouwen, anderzijds afgekeurd met uitspraken als ‘vrouwelijke charmes als wapen gebruiken’ of ‘doelen bereiken met verleidingskracht’.
Het woord verleiden heeft al gauw een bijsmaak, iets manipulatiefs. Daarmee krijgt de aantrekkingskracht van Venus ook iets kleinemeisjesachtigs ("ze wikkelt haar vader om de vinger") of iets Lilith-demonisch (de boze verleidster).
De zuivere aantrekkingskracht van Venus is een soort magneetkracht: het vermogen door je aanwezigheid en charisma mensen en dingen in beweging te brengen. In sprookjes wordt dit wel de kracht van het wensen genoemd, die iemand van een fee (Venus) krijgt. Meestal krijgt diegene ook de waarschuwing mee, daar voorzichtig mee om te gaan. (Hij mocht een wens doen en zei: “Ik wil graag 100 jaar worden.” En opeens was hij een oude, grijze man van 100...) Deze Venus-kwaliteit werkt ook zonder dat we dat in de gaten hoeven te hebben en kan onbewuste wensen, verlangens en angsten (wensen met een negatieve afloop) vervullen en in ons leven laten manifesteren.
Een essentiële kracht van Mars is zich af te scheiden. Daarmee maakt hij zich los van waar hij mee verbonden is (een groep, een partner, een idee, een principe, een overeenkomst, enz.) en juist dat brengt eigenheid en de potentie iets op een geheel eigen manier opnieuw te gebruiken. Verbreken is nodig als iets te of te lang vastzit, waardoor de verbinding niet meer dynamisch is en verstard is geraakt. Door de verbreking kan weer opnieuw beweging ontstaan.

Venus: Het vermogen verbindingen te maken
Mars: Het vermogen verbindingen te ontkoppelen

Venus staat voor het principe van evenwicht scheppen. Daarmee wordt niet een statisch evenwicht bedoeld, maar een dynamische balans, waarin beide polen van een thema erkenning krijgen en tot uitdrukking kunnen komen.
Vaak wordt evenwicht verward met gelijkheid en in balans brengen met vereffenen. Venus heeft de naam compromissen te zoeken, maar het is niet de bedoeling dat dat gebeurt ten koste van het eigene. Zij komt pas echt uit de verf als verschillen duidelijk zijn en er heldere standpunten zijn. Dan pas kan ze een verbinding tussen de polariteiten en tegenstellingen scheppen en de aanwezige spanningsenergie laten stromen, zonder de ene of andere kant tekort te doen. Dit biedt enorme creatieve mogelijkheden.
Maar verbindingen kunnen ook verstard raken. Dan stroomt het niet meer en kan dat waarmee we verbonden zijn een last worden. Dan hebben we Mars nodig om de verbinding te verbreken. Met zijn elektrische energie is hij in staat nieuwe impulsen te geven. Impulsen die een schok en schrikreactie teweeg brengen, die weerstand en verzet oproepen, maar die er uiteindelijk wel voor zorgen dat een geblokkeerde verbinding wordt ontbonden. Ook de hierbij vrijkomende energie biedt grote creatieve mogelijkheden.
Het lijkt er soms op dat deze martiaanse manier van scheiden schering en inslag is in deze tijd en zelfs in goed functionerende en zinvolle verbindingen wordt toegepast en dat de venusiaanse manier van verbinden utopisch is, maar in de huidige tijd is het wel een van de grootste uitdagingen waar we voor staan. We moeten leren de magneetkracht van de grote godin opnieuw te gebruiken, omdat ze heel erg nodig is om onze uiteenvallende, door tegenstellingen en conflicten gespleten wereld te helen.

Venus en Mars: Het vermogen tot inspireren, vormgeven en creativiteit

Om iets te creëren hebben we een idee nodig, een geestelijke impuls die als het ware in gedachten in staat is alle mogelijkheden van het idee te onderzoeken en voor zich te zien. Dit is Marskracht, die de wildste en schijnbaar onmogelijkste ideeën kan voortbrengen en innerlijk kan ervaren, hoe het zou zijn als die werkelijkheid zouden worden.
De uiteindelijke kwaliteit hangt samen met de magneetkracht van Venus en symboliseert haar actieve creatieve kant. Venus stelt ons in staat impulsen op te nemen en om te zetten naar iets dat mooi is, dat vreugde schept, voedt en rijker maakt. Als we een ruimte inrichten, een schilderij maken, een gedicht schrijven, knutselen, een kledingstuk maken of een lied zingen gebruiken we het vermogen om iets in een aansprekende, op anderen effect hebbende vorm te brengen met de vormkracht van Venus en de uitdrukkingskracht van Mars. Als dit proces zich bewust voltrekt met een gevoel voor harmonie (die overigens zeer individueel is – over smaak valt niet te twisten) ontstaat er niet alleen een vorm, maar ook een wisselwerking tussen jezelf en je omgeving: het doet ook iets met de waarnemer. Omdat veel producten tegenwoordig machinaal en in massaproductie gemaakt worden, vervaagt dit Venus-aspect van vormkracht en originaliteit.

Samenvattend:

De eerste Venus-Mars-cyclus in maagd van 2015-2017 heeft thema's aan het licht gebracht en op de kaart gezet.
De tweede Venus-Mars-cyclus in maagd van 2017-2019 heeft het bewustzijn gebracht dat we initiatieven moeten ontwikkelen, om ongelijkheid en misstanden aan te pakken.
De derde Venus-Mars-cyclus maagd die in augustus 2019 begint, lijkt potenties te hebben en mogelijkheden te bieden om concrete stappen te gaan zetten.

Maar het man-vrouw-thema lijkt in deze nieuwe Venus-Mars-cyclus ook op een andere manier relevant. Binnen deze cyclus komen namelijk vier andere planetaire cycli tot een eind. De twee belangrijkste daarvan zijn de Saturnus-Pluto-cyclus en die van Chiron en de Zwarte Maan.
Deze cycli hebben een veel grotere draagwijdte wat betreft de ontwikkeling van man-vrouw-thema's.

Bij Saturnus-Pluto gaat het om autoriteits-, gezags- en machtsstructuren die aan de kaak worden gesteld. Dit betreft de gehele maatschappij en dus ook de bestaande machtsverhoudingen tussen man en vrouw. Deze conjunctie heeft de intentie oude gezagsverhoudingen en opvattingen daarover af te breken en om te zetten in nieuwe, in de tegenwoordige tijd van het beginnende watermantijdperk passende gelijkwaardige relaties.

De Chiron-Zwarte Maancyclus, die in maart 2020 in ram begint, combineert oervrouwelijke onderdrukte energie met door oermannelijke energie veroorzaakt oud zeer. Daarmee zal deze constellatie onze innerlijke tegengeslachtelijke schaduwkanten activeren en ons confronteren met de onderdrukte en ontkende energie van het vrouwelijke en de pijn die dit in de loop van vele eeuwen patriarchaat heeft veroorzaakt. Natuurlijk is dit een veel te groot thema om in het tijdbestek van een Venus-Mars-cyclus of zelfs een Chiron-Zwarte Maancyclus op te lossen, maar deze periode kan bijzonder heilzaam zijn en belangrijke stappen op weg naar gelijkwaardigheid met zich meebrengen. Maar net zo goed zal deze cyclus angst en verzet oproepen en behalve de intentie oude wonden te helen, ook nieuwe openrijten. Maar in de kern van deze nieuwe cyclus zit de potentie van een nieuw begin. En ook al zullen we in deze cyclus steeds weer met terugval te maken krijgen, toch zou aan het eind ervan een nieuw bewustzijn en een aanzet tot belangrijke stappen gecreëerd kunnen zijn. En dan hebben we het over 2029.

De nieuwe Venus

De nieuwe Venus is niet gemakzuchtig en toegeeflijk, niet zwak en aangepast. Ze is zich zeer bewust van haar wensen en verlangens en weet wat haar bevalt. Ze kent haar smaak en heeft de vrijheid te kiezen wat bij haar past. Ze bindt en verbindt in vrijheid, zonder iets van haar eigenheid en individualiteit op te hoeven geven. Ze kent haar lichamelijke behoeftes en is zich bewust van haar erotische uitstraling. Ze is in staat aan te trekken wat goed is en nee te zeggen tegen dat wat niet bij haar past. Ze is bereid te geven, maar kan ook aannemen. Ze is zelfverzekerd en ís. Kortom: ze heeft haar Mars geïntegreerd.

De nieuwe Mars

De nieuwe Mars is strijdbaar en daadkrachtig en werkt vanuit zijn hart. Hij weet wat hij wil en is in staat om in actie te komen. Hij is bereid ervoor te strijden, weerstand te overwinnen, te bereiken wat voor hem en zijn omgeving goed is. Hij doet dat op een manier, die respectvol is naar de natuur en het materiaal dat hij gebruikt en hij houdt rekening met anderen die hij op zijn pad tegenkomt. Hij kan dingen op zijn eigen manier doen, zonder over anderen heen te lopen en zonder anderen te misbruiken, kleineren of onderdrukken. Hij is zich bewust van zijn kracht zet deze uitsluitend constructief in op een manier die zijn hele omgeving ten goede komt. Hij is in staat voor zichzelf op te komen zonder een ander tekort te doen, hij ís. Kortom: hij heeft zijn Venus geïntegreerd.

De komende Venus-Mars-conjunctie is op 4° maagd. In welk huis van jouw horoscoop valt deze conjunctie en hoe ervaar jij de werking ervan in je leven?
 

[1] Steve Biddulph , Manhood, 2001, Nederlandse vertaling: Heel de Man, uitg. Elmar, 2001

Geschreven: 13 juni 2019

Hoewel Saturnus en Pluto beide retrograde lopen en zich van elkaar verwijderen, waarmee het thema van de conjunctie enigszins naar de achtergrond lijkt te verdwijnen, wordt het in deze week toch geactiveerd door opposities van Mars en Mercurius. Op 14 juni komt Mars eerst in oppositie met Saturnus en op 20 juni met Pluto. Van 16 tot 19 juni loopt Mercurius door hetzelfde gebied en maakt op 18 juni de conjunctie met Mars, zodat in deze periode een krachtige meervoudige oppositie wordt gevormd.
Ook de planeetknopen van Saturnus en Pluto en de Maans­knopenas maken deel uit van deze oppositie: de Zuidelijke Maansknoop beweegt zelfs enige maanden lang met de retrograde Saturnus mee, waarmee ook drie keer een conjunctie wordt gevormd (20 mei, 23 juni en 15 september).
Daarnaast valt midden in deze week het tweede Jupiter-Neptunus-vierkant, waarvan het eerste op 13 januari van dit jaar viel en het laatste op 21 september wordt gevormd en is op 17 juni een Volle Maan.
Bijgaande tabel laat de belangrijkste aspecten zien.

Twee planeetparen

De planeetparen Saturnus-Pluto en Jupiter-Neptunus zijn momenteel bepalend voor de belangrijkste actuele thema's van maatschappelijke en politieke processen, waarbij met name in deze week vervormingen en uitwassen aan het licht kunnen komen.

Met de Zuidelijke Maansknoop die eind maart Pluto is gepasseerd en van mei tot en met september met de retrograde Saturnus meeloopt, worden gewoontes en patronen uit het verleden naar boven gehaald die te maken hebben met maatschappelijke structuren, regels en wetten, controlemechanismen, verplichtingen en verantwoordelijkheden.
Omdat Saturnus en Pluto retrograde lopen, bewegen zij zich over graden waar zij in maart al zijn geweest en daardoor kunnen de thema's van die maand opnieuw geactiveerd worden. Het verschil is alleen dat de Zuidelijke Maansknoop in maart met Pluto verbonden was en nu in juni met Saturnus. De met Saturnus-Pluto samenhangende processen kunnen minder intensief en bedreigend lijken, omdat zij retrograde lopen en hun afstand groter wordt, maar de uitdagingen zullen eerder groter zijn, omdat de opponerende planeten Mars en Mercurius verbonden zijn met de Noordelijke Maansknoop. Zij bieden mogelijkheden om uit de hand gelopen processen bij te sturen en zich uit oude, vastgelopen thema's los te maken door nieuwe wegen te bewandelen en problemen anders dan tot nu toe gebruikelijk aan te pakken.
Daar staat wel tegenover dat de vertegenwoordigers van het oude zich zullen (blijven) verzetten, omdat dit hun controlesystemen en machtsstructuren ondermijnt en latente angsten, gevoelens van onmacht en de behoefte aan controle sterke drijfveren zijn tot het inzetten van autoriteit en gezag om macht te behouden. Ook is te verwachten dat de aanzetten die Mars en Mercurius geven in dit proces langer zullen doorwerken, want het is de eerste van drie Mercurius-Mars-conjuncties (18 juni, 9 juli en 3 september).

Op het persoonlijke vlak kunnen we te maken krijgen met rigide maatschappelijke instanties en overheden waar we tegenaan lopen, met voorschriften, regels of verplichtingen die niet constructief zijn, maar eisen aan ons stellen die ons eerder belemmeren dan vooruit helpen, met schuld- of strafthema's die voortkomen uit oude (innerlijke) opvattingen, ge- of verboden en de mogelijke gevolgen als zij 'overtreden' worden of met de algemene angst voor tekortschieten, falen of verlies.
De positie van de Noordknoop in kreeft geeft in zijn algemeenheid aan dat we zowel individueel als collectief voor de uitdaging staan meer of beter te luisteren naar ons eigen gevoel en onze werkelijke behoeftes, ons bewust te zijn van gezin, familie, sociale omgeving en samenleving waarvan we deel uitmaken, meer samen dan alleen te werken en zich voor elkaar in te zetten in plaats van te rivaliseren. Alleen dan is het mogelijk onze autoriteitsbeelden te veranderen en steeds meer op onze eigen innerlijke autoriteit te vertrouwen en te varen. Alleen zo kunnen we op den duur wezenlijke veranderingen tot stand te brengen.

Idealen

Jupiter en Neptunus zijn beide planeten die te maken hebben met idealen, visioenen en visie, verlangens, hoop en verwachtingen, als ook met globalisering, migratie, cultuur en cultuurvraagstukken, milieu en klimaat, religie en spiritualiteit. Met het tweede Jupiter-Neptunus-vierkant zullen we te maken krijgen met thema's op dit gebeid die in januari van dit jaar tijdens het eerste vierkant of ook met thema's die met het begin van deze Jupiter-Neptunus-cyclus in 2009 actueel waren.
In deze fase krijgen we versterkt te maken met het verlangen naar een betere wereld, het geloof in idealen, maar ook de neiging de werkelijkheid door een gekleurde bril te bekijken of te verdoezelen en teleurgesteld of verbitterd te raken. Discussies over verschillende wereldbeelden, onjuiste of onvolledige informatieverspreiding, fake-nieuws of het gedrag van leidende figuren, sterren en idolen kunnen ook op de nodige aandacht rekenen. Wat te rooskleurig is voorgesteld of met mooie woorden is goedgepraat, wat is verzwegen, verloochend of verdoezeld is, zal aan het licht komen en om uitleg en herziening vragen. Daarbij blijft het gevaar aanwezig de realiteit uit het oog te verliezen of verkeerd in te schatten.

Dromen en realiteit

Jupiter en Neptunus maken aspecten met Saturnus en de Maansknopenas, waardoor beide thema's verbonden zijn. Hiermee wordt ook de tegenstelling tussen de behoefte aan persoonlijke gelding, handhaving, zekerheid en stabiliteit enerzijds en de neiging zich te verliezen in dromen en illusies anderzijds benadrukt.
Met name de plaats van Neptunus, die de meervoudige oppositie harmonisch overbrugt, lijkt erop te wijzen dat empathie, meegevoel, holistisch denken en alles omvattende benaderingen en initiatieven een belangrijke rol kunnen spelen bij het oplossen van problemen, al kan de aan Jupiter toegeschreven tendens altijd te streven naar het hoogst haalbare en persoonlijke overtuigingen en het eigen geloof en wereldbeeld als maatstaf te nemen voor goed of fout beoordelingen, ook voor irritaties en conflicten zorgen.

Met Mars en Mercurius tegenover Saturnus en Pluto tussen 16 en 19 juni én de Volle Maan op 17 juni kunnen we stevige discussies verwachten over grenzen en grensoverschrijdend gedrag, regels en wetten, controle- en autoriteitsvraagstukken, veiligheid, verantwoordelijkheden en autoriteitsthema's, waarbij zowel gebeurtenissen die schrik en angst aanjagen kunnen plaatsvinden, maar ook belangrijke constructieve processen en aanzetten tot coöperatieve samenwerkingsverbanden tot stand kunnen komen. Het is de vraag hoe we met de weerstand en tegenwerking omgaan, of we in staat zijn tegenslagen, teleurstellingen en frustraties aan te pakken, dat wil zeggen vreedzaam en in de geest van gezamenlijkheid, of dat angst en eigenbelang de overhand nemen en omslaan in woede, agressie en rebellie.
In het eerste geval kunnen we verrassende ontwikkelingen verwachten die een verdere basis vormen voor echte verandering, in het tweede geval bestaat het gevaar dat veelbelovende initiatieven met repressie de grond in worden geboord. Laten we ons bewust zijn van onze verbale uitlatingen en reacties en onze acties en reacties bij teleurstelling en tegenslag. Alleen met constructief denken en handelen komen we verder!

Over de naderende meervoudige Pluto-Saturnus-Jupiter-conjunctie heb ik een reader geschreven, die te bestellen is via mijn webshop.

Op dit artikel kan alleen nog via de mail worden gereageerd.